ArchivoltaLogo magazynu Archivolta

Aktualnie przeglądają Państwo zbiór naszych numerów archiwalnych

Powróć do strony głównej: powrót

Okładka archiwalnego numeru Archivolty

numer archiwalny:
ARCHIVOLTA 1(49)/2011, styczeń - marzec 2011

  • MACRO – MUZEUM SZTUKI WSPÓŁCZESNEJ, RZYM, ODILE DECQ BENOIT CORNETTE
  • VENEZIA, LA BIENNALE 2010
    SŁAWOMIR GZELL
  • GALERIA SFERA II, BIELSKO-BIAŁA
    IRENEUSZ HENDEL
  • BRYLANT CZY PRZEDMURZE KICZU?
    JAN KUREK

Słowo wstępne

Triumf czy klęska architektury AD 2010

"Zły gust lub zła ideologia? Nietolerancja naszego pokolenia jest oszałamiająca; gdyby kryteria, jakie doprowadziły do zniszczenia berlińskiego Pałacu Republiki stosować w odniesieniu do całej przeszłości, na przykład czasów rzymskich, to nie mielibyśmy nic..."
Rem Koolhaas, Biennale w Wenecji, 2010

Jaki był miniony rok? Na pewno obfitował w ważne wydarzenia na polu architektury. Gdyby chcieć go podsumować, to z pewnością zakończył się wielkim sukcesem dla 3 kobiet. Kazuyo Sejima, Zaha Hadid i Odile Decq udowodniły, że są indywidualistkami w zdominowanym przez mężczyzn zawodzie. Sejima została laureatem prestiżowej Nagrody Pritzkera 2010 wraz z Ryue Nishizawą z pracowni SANAA. Jako druga kobieta w historii otrzymała ten zaszczytny tytuł, dołączając do grona 3 innych japońskich zwycięzców (Kenzo Tange – 1987, Fumihiko Maki – 1993, Tadao Ando – 1995). Jej pozycję lidera innowacji potwierdziło ostatnie Biennale Architektury w Wenecji. Została głównym kuratorem, tym razem jako pierwsza kobieta w 12 edycjach tej międzynarodowej imprezy. Zaha Hadid, 6 lat wcześniej nagrodzona medalem Pritzkera, zrealizowała wyjątkową placówkę Muzeum Sztuki XXI wie-ku MAXXI w Rzymie. Odile Decq wzbogaciła ofertę ekspozycyjną tego samego miasta o nową przestrzeń Muzeum Sztuki Współczesnej MACRO.

Trzy autorki prezentują indywidualne wizje architektury muzeów sztuki współczesnej, wyra-stających z interpretacji kontekstu miejsca. Sejima w Nowym Jorku w 2007 roku zaproponowała bardzo prostą i powściągliwą wieżę złożoną ze sterty horyzontalnych pudełek – o gabarytach typowych dla kamienic dolnego Manhattanu – jako przykład muzeum realizującego zasadę neutralnego tła wobec eksponatu. Hadid natomiast doczepiła splecione, linearne formy żelbetowych galerii do dawnych baraków wojskowych. Obiekt swoją ekstrawagancką formą zdaje się rozszerzać zgromadzoną kolekcję dzieł sztuki o nowy eksponat – samego siebie, albo nawet konkurować z nimi o prymat pierwszeństwa. Decq natomiast zrewitalizowała postindustrialną przestrzeń dawnego browaru Peroni, wprowadzając charakterystyczne dla siebie ekspresyjne ciągi komunikacyjno-ekspozycyjne z zachowaniem skali i formy są-siedztwa. To znakomity przykład symbiozy dynamicznej nowoczesności z genius loci, gdzie budynek staje się elementem dialogu między dziełem sztuki a jego tłem, wzbogacając aurę wystawianej kolekcji.

Ważnym międzynarodowym wydarzeniem w ubiegłym roku było EXPO w Szanghaju, na którym Polska po raz kolejny zaprezentowała swój pawilon. Po wystawach w Paryżu 1925 i 1937, Nowym Jorku 1939, Hanowerze 2000 i Aichi 2005 był to kolejny sukces możliwości i naszych narodowych ambicji. Liczne inwestycje muzealno-edukacyjne zdominowały także krajowe wydarzenia minionego roku. Wypada przypomnieć niedawne inauguracje: Centrum Nauki Kopernik w Warszawie (Jan Kubec, RAr2 Laboratorium Architektury), Muzeum Lot-nictwa Polskiego w Krakowie (Pysall. Ruge Architekten), Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie (Claudio Nardi Architects), Centrum Chopinowskiego w Warszawie oraz rozbudowanego Muzeum Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli (Bolesław Stelmach i Partnerzy Biuro Architektoniczne), wnętrz Zamku Ostrogskich w Warszawie (Jarosław Grzegory & Partnerzy Architekci) czy Muzeum Rynku i tzw. Nowych Sukiennic w Krakowie (Andrzej Kadłuczka, Archecon Studio Architektoniczne). Ale czy dzięki temu stajemy się bardziej kulturalnym narodem?

Ale rok 2010 zapisał się niestety niechlubnym faktem. Ponieśliśmy klęskę w walce o zachowanie rodzimego dziedzictwa kultury. Ulegając socmodernistycznej fobii, dopuściliśmy do rozbiórki Dworca PKP w Katowicach (Wacław Kłyszewski, Jerzy Mokrzyński, Eugeniusz Wierzbicki, Wacław Zalewski, 1972), tracąc jeden z najwybitniejszych przykładów brutali-zmu w Polsce, który podzielił niestety los warszawskiego Supersamu zburzonego w 2006 roku.

Co przyniesie nowy rok? Z pewnością poznamy kolejnego laureata Nagrody Ludwiga Mies van der Rohe 2011, przyznawanej w cyklu dwuletnim. Kandyduje aż 13 polskich obiektów. Czy wśród ścisłej czołówki znajdziemy choć jeden polski akcent?

Spełnienia tych i innych marzeń oraz wszelkiej pomyślności w 2011 roku.

zdjęcie Redaktora Naczelnego prowadzącego wybrany numer

Redaktor Naczelny
dr inż. arch. Ryszard Nakonieczny


Spis treści numeru

7-10
MACRO - Muzeum Sztuki Współczesnej, Rzym Odile Decq Benoit Cornette
12-15
Venezia, La Biennale 2010 – nauki płynące ze spotkań z ludźmi, Sławomir Gzell
16-19
Gunnar Asplund i jego miejsce w historii, Henryk Struski
20-23
Wizja nowoczesności w architekturze Simone Micheli, Barbara Widera
24-28
Sfera II Bielsko-Biała, Ireneusz Hendel
30-34
Pretekst kontekstu, Dorota Wantuch-Matla, Marlena Wolnik
35-37
Ostrowiecki Browar Kultury, Wojciech Gwizdak
38-39
Każdy ma swoje marzenia – otwarcie Księgarni W-A w Krakowie, Kazimierz Kwasek
40-42
Brylant czy przedmurze kiczu? Jan Kurek
43
Wrocławski fotoplastykon, czyli o architekturze dolnośląskiej metropolii ostatnich lat, Martyna Radłowska-Obrusnik
44-45
Żelbetowa winda w Gliwicach, Krzysztof Zalewski
46-47
Sinfonia Varsovia rozstrzygnięcie konkursu, Marlena Wolnik
48-49
Międzynarodowy konkurs VELUX Award 2010 [art. sponsorowany]
50-53
3 niekonwencjonalne dyplomy, Agnieszka Morga, Ewa Odyjas, Ludwik Kaizerbrecht
54-56
OSSA Łódź 2010, Agata Boszczyk, Nina Grochowska, Artur Królewicz
57-59
Napraw Sobie Miasto, Aleksander Krajewski
60-62
Rzeźba w przestrzeni publicznej, Anna Pluta
63-65
Konserwacja tożsamości budowlanej Stephan Rutishauser
66-67
BILANS. Licha labilna legislacja. Architekci - autystyczna aklimatyzacja, Piotr Średniawa
68-69
Architektura bez granic, Elżbieta Przesmycka
69
Nowa książka: Dariusz Błaszczyk "Juliusz Żórawski - przerwane dzieło modernizmu"
71
"Architektura dziś" X Międzynarodowa Konferencja Naukowa Instytutu Projektowania Architektonicznego
72-73
Nagrody TUP 2010 za prace dyplomowe z zakresu urbanistyki i gospodarki przestrzennej
74-75
Prof. dr hab. inż. arch. Sławomir Gzell Doktorem Honoris Causa Politechniki Poznańskiej
76-78
Drogi i ścieżki do architektury, Anna Tuszyńska, Anna Dybczyńska-Bułyszko, Małgorzata Dolistowska
79
Nowa książka: Peter Zumthor "Myślenie architekturą"

Wybrane artykuły naukowe (dostępne w języku polskim i angielskim):

Przegląd zawartość numeru 1(49)/2011
Contents review of issue:


Wybrane artykuły

  • MAKRO - Muzeum sztuki współczesnej, Rzym str. 1
  • MAKRO - Muzeum sztuki współczesnej, Rzym str. 2
  • MAKRO - Muzeum sztuki współczesnej, Rzym str. 3
  • MAKRO - Muzeum sztuki współczesnej, Rzym str. 4
  • Wizja nowoczesności w architekturze Simone Micheli str. 1
  • Wizja nowoczesności w architekturze Simone Micheli str. 2
  • Wizja nowoczesności w architekturze Simone Micheli str. 3
  • Wizja nowoczesności w architekturze Simone Micheli str. 4
  • Sfera II, Bielsko Biała str. 1
  • Sfera II, Bielsko Biała str. 2
  • Sfera II, Bielsko Biała str. 3
  • Sfera II, Bielsko Biała str. 4
  • Sfera II, Bielsko Biała str. 5

Copyright © 1999-2009 Archivolta.com.pl | Webdesign: Gabriel Zastawnik